Handvatten voor succesvolle burgerparticipatie

Bij burgerparticipatie komen verschillende werelden bij elkaar, die van de burgers zelf en die van de professionals. De gemeente kan verschillende strategieën inzetten om de samenwerking tussen burgers en professionals succesvol te laten verlopen. Hieronder vindt u acht handvatten voor succesvolle burgerparticipatie.

1. Betrek burgers zo vroeg mogelijk in het proces. Plan bijvoorbeeld een dialoogtafel om duidelijk te krijgen waar de prioriteiten van de burgers liggen. Zo is er een grotere kans dat de burgers ook in het verdere proces betrokken blijven.
2. Zet in op de motivaties van burgers. Mensen zijn vaak betrokken door persoonlijke ervaring en motivatie (bijvoorbeeld zelf cliënt of mantelzorger zijn). Door in te zetten op thema’s die burgers relevant vinden om aan mee te werken, houdt u burgers betrokken.
3. Creëer een overlegvorm met een veilige en vertrouwde sfeer. Houd overleggen op tijden die burgers het beste uitkomen. Pas ook de taal aan (geen jargon). Een veilige en vertrouwde omgeving helpt het vertrouwen op te bouwen met burgers.
4. Pas ondersteunend leiderschap toe. Focus als organisatie niet op het overnemen en leiden van burgerparticipatie, maar op faciliteren en ondersteunen. Investeer tijd en moeite in het betrekken van burgers. Hierbij spelen transparantie over informatie en ieders rol en duidelijke communicatie een belangrijke rol.
5. Wees je bewust van scheve machtsverhoudingen. Het blijft lastig voor burgers om hun weg te vinden in de processen en structuren van organisaties. Wees je hiervan bewust en zorg voor meer duidelijkheid rondom de processen, zodat de burgers hierdoor niet belemmerd worden in hun participatie.
6. Wees bereid om controle te delen met burgers. Geef de burgers een volwaardige rol in de participatie. Het is voor burgers van belang te zien dat hun input gewaardeerd en gebruikt wordt.
7. Help burgers zich te ontwikkelen om te participeren. Ondersteun burgers die nog weinig zelfvertrouwen hebben om te participeren door bijvoorbeeld trainingen te regelen. Ook kunt u als gemeente groepen met ervaringsdeskundigen opzetten om andere burgers te ondersteunen.
8. Communiceer over de behaalde (korte termijn) resultaten. Om draagvlak te creëren bij burgers is het belangrijk om op korte termijn zichtbare resultaten te halen. Denk aan tastbare projecten zoals een buurtopschoondag. Burgers blijven actief betrokken als ze ook effect zien van hun inbreng.